Bu yazımızda Türkiye’deki Yeraltı Kaynakları ve Çıkarıldığı Yerler hakkında bilgiler paylaşacağız.
Türkiye’deki Yeraltı Kaynakları ve Çıkarıldığı Yerler
Türkiye maden bakımından oldukça zengin bir ülkedir. Fakat madenlerin büyük bir bölümü ham madde veya yarı işlenmiş olarak dış ülkelere satılmaktadır. Türkiye’deki maden yatakları metal cevherleri, sanayi ham maddeleri olarak üç bölüm halinde incelenir.
Türkiye’de başlıca demir yatakları Divriği (Sivas) başta olmak üzere Hasan Çelebi (Malatya) ve Mansurlu’da (Adana) bulunmaktadır. Maden (Elazığ), Murgul (Artvin) ve Küre’de (Kastamonu) bakır cevheri çıkartılmaktadır. Önemli çinko-kurşun yatakları Akdağmadeni (Yozgat), Çamardı (Niğde), Koyulhisar (Sivas), Yenice (Çanakkale) ve Köprübaşı’ndadır. (Trabzon) . Başlıca antimon yatakları Niğde ve Tokat’ta, manganez yatakları Balıkesir, Gaziantep, Muğla, Trabzon ve Zonguldak’ta, en önemli cıva yatakları ise Balıkesir, İzmir, Konya, Niğde ve Uşak’tadır.
Türkiye dünyanın önde gelen krom üreticilerinden biridir. Başlıca krom yatakları eskiden Guleman denen Alacakaya (Elazığ), Fethiye ve Köyceğiz (Muğla), Denizli, Bursa ve Erzincan’dadır. Alüminyumun ham maddesi olan boksit yataklarından en önemlileri Şeydişehir (Konya) başta olmak üzere Akseki (Antalya), İslahiye (Gaziantep) ve Milas’tadır. (Muğla).
Başlıca bor mineralleri yatakları Bigadiç (Balıkesir), Seyitgazi (Eskişehir) ve Emet’te (Kütahya) bulunmaktadır. Ülkede ayrıca kükürt (Keçiborlu-Isparta), zımpara taşı (Milas-Muğla) ve barit (Gazipaşa- Antalya) yatakları vardır.
Varlığı saptanan ve işletilen yataklardan elden edilen enerji ham maddeleri ülkenin enerji ihtiyacını karşılayacak düzey de değildir. Enerji açığının karşılanması için yurt dışından petrol ithal edilir. Başlıca enerji ham maddeleri linyit, taş kömürü, bitümlü şist, toryum, uranyum, petrol, doğalgaz ve jeotermal kaynaklardır.
Türkiye’nin linyit rezervleri 8 milyar tonu bulur. Ülkenin çeşitli bölgelerine dağılmış olan linyit bölgelerine dağılmış olan linyit yataklarının çoğu işletilmekte, bu linyitlerden yüksek nitelikte olanlar konutların ısıtılmasında kullanılmakta, diğerleri ise elektrik enerjisi elde etmek amacıyla kurulan termik santrallerde değerlendirilmektedir. Ülkede yalnızca Ereğli-Zonguldak Kömür Havzası’nda bulunmakta olan taş kömürü yataklarının rezervi 200 milyon tondan azdır. Petrol yatakları Batman, Diyarbakır ve Siirt illerinde yoğunlaşmıştır.
Türkiye’nin tek doğal gaz üretim merkezi Hamitabat’tır.(Kırklareli). Başlıca jeotermal kaynaklar Aydın ve Denizli’dedir. Buharkent’teki (Aydın) jeotermal kaynakları küçük bir santralde değerlendirilerek elektrik enerjisi üretilmektedir.