Periyotlar ve Özellikleri
1. Periyot
1. enerji düzeyi 1s1 ve 1s2 olmak üzere 2 elektron taşıyabileceğinden bu periyottaki elemen sayısı 2’dir. Atom numarası 1 olan hidrojen ile atom numarası 2 olan helyum bu periyotta yer alır. Helyum, 1s orbitaline iki elektron alarak küresel simetriye eriştiğinden kararlı bir elementtir ve soy gazdır.
2. Periyot
2. enerji düzeyindeki orbitallere en çok 8 elektron (2s2 2p6) girebileceğinden bu periyottaki element sayısı 8’dir. Atom numarası 3 olan lityum alkali metali ile başlayan periyot, atom numarası 10 olan neon soy gazıyla biter.
Periyodun başında yer alan lityum (3li); yumuşak, gümüş görünümlü, tepkimelere girme eğilimi büyük olan bir metaldir. Periyotta lityumdan sonra yer alan berilyum (4Be), lityuma göre tepkimelere girme eğilimi daha az olan gümüş renkli bir metaldir. Bor (5b) yarı metali, siyah renkli katı bir elementtir. Karbon (6c), ametal özelliğe sahip siyah renkli bir katıdır. Sırasıyla azot (7n) ve oksijen (8O), renksiz, gaz halinde a metallerdir. Flor (9F), açık sarı renkli, gaz halinde tepkimeye girme eğilimi büyük olan bir ametaldir. Periyotun son elementi olan neon (10Ne), renksiz bir soy gazdır. Görüldüğü gibi bir metal ile başlayan periyotta elementlerin metalik özellikleri azalırken ametal özellikleri artmakta ve periyot bir ametal ile bitmektedir.
3. Periyot
3. Enerji düzeyinin s ve p orbitallerine en çok 8 elektron (3s2 3p6) girebileceğinden bu periyottaki element sayısı da 8’dir. Sodyum metali ile başlayan periyot, argon soy gazı ile biter.
Periyodun ilk elementi olan soyum (11Na), lityuma benzer özellikle yumuşak, gümüş parlaklığında, tepkimeye girme eğilimi büyük olan bir metaldir. Sıranın ikinci elementi olan magnezyum (12Mg) özellikleri berilyumun özelliklerine benzer. Magnezyum, sodyuma göre tepkimeye girme eğilimi az olan gümüş renkli bir metaldir. Periyotta metalik özellik gösteren son element alüminyumdur (13Al). Tepkimelere girme eğilimi magnezyumdan daha azdır. Periyotta alüminyumdan sonra gelen silisyum (14Si), gri renkli bir katıdır. Elektrik iletkenliği çok düşüktür. Sertliği elmasa yakın olmasına karşın kırılganlığı nedeniyle işlenerek tel ve levha haline getirilemeyen bir yarı metaldir. Sırasıyla fosfor (15P), kükürt (16S) ve klor (17CI), periyotta ametalik özellikleri giderek artan ametallerdir. Periyodun son elementi olan argon (18Ar) renksizdir ve soy gazdır.
4. Periyot
4. enerji düzeyinde yer alan 4s, 3d ve 4p orbitallerine en çok 18 elektron (4s2 3d10 4p6) girebileceğinden bu periyottaki element sayısı 18’dir. Potasyum metali ile başlayan periyot, d orbitaline elektron alan 21Sc… 30 Zn geçiş elementleri ile devam ederek kripton soy gazıyla biter.
5. Periyot
5. enerji düzeyinde yer alan 5s, 4d ve 5p orbitallerine en çok 18 elektron girebildiğinden, bu periyottaki element sayısı da 18’dir. Rubidyum metaliyle başlayan periyot, 39Y… 48 Cd geçiş elementleriyle devam ederek ksenon soy gazıyla biter.
6. Periyot
6. enerji düzeyindeki orbitallere (6s 4f 6p) en çok 32 elektron girebileceğinden bu periyottaki element sayısı 32’dir. Periyot 55Cs alkali metali ile başlar, 86 Rn soy gazı ile son bulur. Bu arada f orbitallerine elektron dolan 57La… 71Lu elementleri birbirine çok yakın özelliklere sahip olduklarından f blokunda lantanitler olarak adlandırılan sırada yer alır.
7. Periyot
7. enerjşi düzeyindeki orbitallere (7s 5f 6d 7p) girmesi gereken elektron sayısı 32 olduğundan bu periyotta da bulunması gereken element sayısı 32’dir. Fransiyum metali ile başlayan periyot henüz tamamlanamamıştır. Bu periyottaki 89Ac… 103Lr elementleri f blokunun ikinci sırasında aktinitleri oluşturur.